Stepped care bij depressie

Home -  Zorgprofessionals  -  Projecten  -  4. Interventies -  Stepped care bij depressie

STEP-studie

De kosteneffectiviteit van een stepped care programma bij patiënten met (een verhoogd risico op) angst en/of depressie na behandeling voor hoofd-halskanker of longkanker.

Achtergrond
Symptomen van angst en depressie komen regelmatig voor bij patiënten die behandeld zijn voor kanker. Voor de behandeling van deze klachten is een stepped care programma ontwikkeld, waarbij allereerst effectieve maar laag-intensieve behandeling wordt aangeboden aan patiënten, gevolgd door, indien nodig, meer intensieve behandeling. Het stepped care programma bestaat uit vier stappen: twee weken waakzaam afwachten (stap 1), een begeleide zelfhulpcursus via een boekje of via internet (stap 2), probleemoplossende therapie aangeboden door een gespecialiseerd verpleegkundige (stap 3) en behandeling door een psycholoog of psychiater (stap 4). Wanneer een stap onvoldoende herstel oplevert wordt een vervolgstap aangeboden aan de patiënt.

Samenwerking
In dit project wordt samengewerkt met de afdelingen Keel-, Neus- en Oorheelkunde/Hoofd-halschirurgie, Longziekten, Radiotherapie, Medische Oncologie, en Psychiatrie van AmsterdamUMC, locatie VUmc en de afdeling Klinische Psychologie van de VU.

Doel van het onderzoek
Vaststellen van de (kosten)effectiviteit van een stepped care zorgprogramma toegepast in een oncologische setting vergeleken met standaardzorg bij patiënten behandeld voor hoofd-halskanker of longkanker om symptomen van angst en/of depressie te verminderen.

Methoden
Onderzoeksopzet: Een prospectieve, gerandomiseerde gecontroleerde trial. Metingen vinden plaats voor aanvang van interventie en 0, 3, 6, 9, en 12 maanden na beëindiging van interventie.
Onderzoekspopulatie: Patiënten 1-36 maanden na behandeling voor hoofd-halskanker of longkanker in VUmc met een verhoogd risico op een depressie of angststoornis.
Interventie: Een stepped care pogramma
Uitkomstmaten: Primaire uitkomstmaat is de Hospital Anxiety and Depression Scale (HADS).
Secundaire uitkomstmaten zijn kwaliteit van leven (EORTC QLQ-C30, EORTC QLQ-HN35, QLQ-LC13), patiënttevredenheid (EORTC PATSAT), posttraumatische groei (PTGI), beheersingsoriëntatie (Mastery Scale), gezondheid (EQ-5D) en kosteneffectiviteit (gebruik gezondheidszorg, werkhervatting (TIC-P, PRODISQ modules)).

Resultaten
Het gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek heeft aangetoond dat het aanbieden van een stepped care programma voor de behandeling van psychologische distress na behandeling voor hoofd-halskanker of longkanker effectief is in het verminderen van symptomen van angst en depressie vergeleken met standaardzorg. Daarnaast blijkt het aanbieden van deze zorg kosteneffectief te zijn. Patiënten die stepped care kregen maakten gedurende de onderzoeksperiode minder kosten vanuit een maatschappelijk perspectief vergeleken met patiënten die standaardzorg kregen. Ook rapporteerden patiënten die stepped care kregen meer zogenaamde voor kwaliteit gecorrigeerde levensjaren (QALYs).

Samenwerking
In dit project wordt samengewerkt met de afdelingen Keel-, Neus- en Oorheelkunde/Hoofd-halschirurgie, Longziekten, Radiotherapie, Medische Oncologie, en Psychiatrie van VUmc en de afdeling Klinische Psychologie van de VU.

Subsidie
ZonMw en Fonds NutsOhra.

Vragen?
Voor vragen kunt u terecht bij prof dr IM Verdonck-de Leeuw, via [email protected]

Publicaties

  • Jansen F, Lissenberg-Witte BI, Krebber AMH, Cuijpers P, de Bree R, Becker-Commissaris A, Smit EF, van Straten A, Eeckhout GM, Beekman ATF, Leemans CR, Verdonck-de Leeuw IM. Stepped care targeting psychological distress in head and neck cancer and lung cancer patients: which groups specifically benefit? Secondary analyses of a randomized controlled trial. Support Care Cancer. 2019 Mar 27.
  • Jansen F, Krebber AMH, Coupé VHM, Cuijpers P, de Bree R, Becker-Commissaris A, Smit EF, van Straten A, Eeckhout GM, Beekman ATF, Leemans CR, Verdonck-de Leeuw IM. Cost-utility of stepped care targeting psychological distress in head and neck cancer and lung cancer patients. J Clin Oncol. 2017;35(3):314-324.
  • Krebber AH, van Uden-Kraan CF, Melissant HC, Cuijpers P, van Straten A, Becker-Commissaris A, Leemans CR, Verdonck-de Leeuw IM. A guided self-help intervention targeting psychological distress among head and neck cancer and lung cancer patients: motivation to start, experiences and perceived outcomes. Support Care Cancer. 2017;25(1):127-135.
  • Jansen F, van Zwieten V, Coupé VM, Leemans CR, Verdonck-de Leeuw IM. A Review on Cost-Effectiveness and Cost-Utility of Psychosocial Care in Cancer Patients.Asia Pac J Oncol Nurs. 2016;3(2):125-136.
  • Krebber AM, Jansen F, Witte BI, Cuijpers P, de Bree R, Becker-Commissaris A, Smit EF, van Straten A, Eeckhout AM, Beekman AT, Leemans CR, Verdonck-de Leeuw IM. Stepped care targeting psychological distress in head and neck cancer and lung cancer patients: a randomized, controlled trial. Ann Oncol. 2016;27(9):1754-60.